Doanh nghiệp bất động sản bị động về thủ tục hành chính

Trong quy trình thực hiện thủ tục đầu tư của một dự án bất động sản (BĐS) thì có đến hơn 70% khối lượng công việc liên quan đến thủ tục hành chính doanh nghiệp phải “đi xin”, chỉ có gần 30% khối lượng do doanh nghiệp được chủ động.

Theo ông Nguyễn Ngọc Thành, Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam, chính điều này khiến việc thực thi các thủ tục hành chính luôn tiềm ẩn những bất cập và rủi ro cho doanh nghiệp BĐS.

Cụ thể, thời gian hoàn toàn phụ thuộc vào quá trình giải quyết của các cơ quan, chính quyền. Thứ hai, kết quả giải quyết hoàn toàn phụ thuộc vào năng lực và trách nhiệm của người trực tiếp thụ lý hồ sơ, người quyết định. Thứ ba, mọi hậu quả xảy ra của quá trình giải quyết thủ tục hành chính đều do doanh nghiệp phải gánh chịu toàn bộ.

Quy trình giải quyết các thủ tục hành chính trong hoạt động đầu tư và kinh doanh BĐS hiện nay, theo ông Thành là một chặng đường dài, có rất nhiều thủ tục và mỗi thủ tục bao gồm rất nhiều bước phải thực thi.

- Thông thường thủ tục đầu tư của một dự án bao gồm 25 bước mà doanh nghiệp phải thực hiện.

- Khai thác quỹ đất

- Xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất

- Xin Chủ trương đầu tư

- Xin phép khảo sát hiện trạng

- Lập phương án quy hoạch

- Xin phê duyệt nhiệm vụ thiết kế quy hoạch

- Xin thẩm định quy hoạch

- Xin phê duyệt quy hoạch

- Lập dự án đầu tư

- Xin Phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường

- Xin Thẩm định dự án đầu tư

- Xin Chấp thuận đầu tư

- Xin cấp Trích đo địa chính tổng mặt bằng

- Xin Phê duyệt phương án đền bù

- Xin Quyết định giao đất

- Xin Bàn giao mặt bằng dự án

- Thiết kế công trình

- Thẩm tra thiết kế

- Xin Phê duyệt thiết kế

- Xin Phê duyệt phương án PCCC

- Đầu thầu xây dựng

- Thi công xây dựng

- Xin Phê duyệt quyết toán đầu tư

- Xin bàn giao công trình

- Xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Theo ông Thành, trong thực tế với 25 nội dung công việc phải thực hiện nêu trên có tới 18 nội dung thủ tục phải đi xin, chiếm trên 70% khối lượng công việc doanh nghiệp phải thực hiện, chỉ có gần 30% khối lượng công việc là do doanh nghiệp được hoàn toàn chủ động.

Trong hoạt động đầu tư - kinh doanh BĐS nói riêng đều chịu sự chi phối của 3 yếu tố cơ bản là: pháp luật, thủ tục hành chính và thị trường. Yếu tố thị trường chỉ chiếm tỷ lệ 30% trong số những yếu tố chi phối trạng thái hoạt động của doanh nghiệp, còn lại 70% là các yếu tố liên quan đến các quy định pháp luật và việc thực thi các thủ tục hành chính.

“Trong thực tế, những yếu tố này đang là sự “ám ảnh” đối với các doanh nghiệp BĐS, bởi vì họ không thể đưa ra dự báo để có thể tiếp cận sự biến động của những yếu tố này. Trong đó, việc thực thi các thủ tục hành chính đang được cộng đồng doanh nghiệp đặc biệt quan tâm và mang tâm lý lo ngại nhiều hơn là sự tin tưởng và an tâm. Thực tế, doanh nghiệp BĐS phải tập trung quá nhiều thời gian, công sức và tài chính cho việc giải quyết các thủ tục hành chính”, ông Thành nhấn mạnh.

Và mối lo ngại khi giải quyết các thủ tục của một dự án luôn thường trực và ám ảnh các nhà đầu tư , từ đó xuất hiện những tiêu cực trong mối quan hệ xin-cho để đạt được kết quả trong quá trình xử lý và giải quyết các thủ tục hành chính này.

Thực tế, theo ông Thành, khảo sát thì trên 90% doanh nghiệp chấp nhận “mua kết quả” để tránh rủi ro khi bị kéo dài quá trình giải quyết các thủ tục. Điều này  không chỉ gây tổn thất về tài chính cho các doanh nghiệp mà còn làm biến dạng chi phí giá thành và làm hủy hoại đến đạo đức con người, đạo đức nghề nghiệp và đạo đức xã hội.

Theo ông Thành, những năm qua mặc dù công tác cải cách thủ tục hành chính đã có nhiều chuyển biến tích cực, song trong lĩnh vực liên quan đến hoạt động đầu tư và kinh doanh BĐS vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế và bất cập cần sớm được giải quyết.

Trước hết, đó là sự thiếu đồng bộ trong các quy định pháp luật, bao gồm Luật Đầu tư, Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Nhà ở, Luật Quy hoạch và Luật Kinh doanh bất động sản... dẫn đến những ách tắc trong giải quyết thủ tục hành chính và làm ảnh hưởng không nhỏ tới các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Bản thân các doanh nghiệp hiện nay luôn mong muốn những bất cập trong việc thực thi các thủ tục hành chính sẽ sớm được khắc phục, hệ thống pháp luật sớm được hoàn thiện đồng bộ, quy trình giải quyết các thủ tục sẽ được rút gọn hơn nữa, thông thoáng hơn nữa, mọi thủ tục đều được giải quyết nhanh chóng và có trách nhiệm để tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động sản xuất kinh doanh và sự phát triển của doanh nghiệp.

Theo Hạ Vy (CafeF)