Mua bán nhà chung cư ở TP.HCM bị tắc vì thiếu công thức tính giá

- Quyết định về bảng giá xây dựng mới của UBND TP.HCM không hướng dẫn cách tính giá xây dựng nhà chung cư nên các chi cục thuế không có cơ sở để tính lệ phí trước bạ, khiến việc mua bán nhà bị ách tắc từ ngày 10-9 đến nay.

Việc mua bán nhà chung cư bị ách tắc từ ngày 10-9 đến nay vì chưa có hướng dẫn giá tính lệ phí trước bạ - Ảnh: TỰ TRUNG

Ngày 10-10, Sở Xây dựng TP.HCM ký văn bản hướng dẫn điều chỉnh quy đổi về thời điểm tính toán đối với bảng giá nhà ở, công trình, vật kiến trúc xây dựng mới trên địa bàn TP.HCM (ban hành kèm theo quyết định 22 năm 2019 của UBND TP có hiệu lực từ ngày 10-9-2019).

Theo Sở Xây dựng, các chi cục thuế áp dụng văn bản hướng dẫn này để tính giá xây dựng nhà ở chung cư, làm cơ sở tính lệ phí trước bạ.

Toàn TP ngưng tính lệ phí trước bạ nhà chung cư

Trước khi có hướng dẫn của Sở Xây dựng, các chi cục thuế trên địa bàn TP.HCM đã ngưng tính lệ phí trước bạ cho nhà chung cư, nhà làm việc, cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại, nhà xưởng… từ ngày 10-9.

Theo các chi cục thuế, do quyết định 22 không quy định bảng giá xây dựng cho các loại công trình trên. Việc các chi cục thuế ngưng tính lệ phí trước bạ trên toàn địa bàn TP.HCM khiến người dân, doanh nghiệp không thể hoàn thành thủ tục mua bán, sang tên các loại công tình xây dựng. Ách tắc nhiều nhất là các vụ mua bán nhà chung cư, nhà chung cư hình thành trong tương lai.

Ông Trương Khắc T. ở quận 9 cho biết ông bán một căn hộ ở chung cư Man Thiện, với thỏa thuận ông sẽ lo việc sang tên cho người mua.

Sau khi tính toán thời gian làm thủ tục theo quy trình bình thường, ông T. hẹn đến đầu tháng 10-2019 sẽ có giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà chung cư đứng tên bên mua và người mua sẽ làm việc với ngân hàng để giải ngân số tiền vay mua nhà. Cũng trên cơ sở đó, ông T. đã đặt cọc mua một căn nhà khác và hẹn với người bán về thời điểm trả tiền tiếp theo.

Giữa tháng 9-2019, ông T. nộp hồ sơ sang tên căn hộ ở chung cư Man Thiện cho người mua tại chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận 9 và được hẹn ngày 2-10 sẽ có kết quả. Đến ngày hẹn, ông T. không nhận được kết quả, mà chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận 9 giao cho một thông báo từ Chi cục Thuế quận 9 về việc chưa thể tính lệ phí trước bạ nhà chung cư do chưa có cơ sở để tính giá nhà.

Thông báo cho biết Cục Thuế TP đã gửi công văn yêu cầu Sở Xây dựng (đơn vị tham mưu cho UBND TP ban hành bảng giá xây dựng nhà ở) hướng dẫn cách tính, nhưng không có thông tin khi nào có thể tính được lệ phí trước bạ cho người dân. Chính vì vậy, chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận 9 cũng không cho ông T. cái hẹn chính xác thời điểm có thông báo đóng lệ phí trước bạ để hoàn thành thủ tục sang tên căn hộ cho người mua.

Từ việc rắc rối này, ông T. bị phía người mua nghi ngờ ông không có thiện chí trong việc làm thủ tục sang tên căn hộ. Ông phải đưa thông báo của Chi cục Thuế quận 9 để giải thích. Kéo theo đó, ông T. chưa nhận được tiền bán nhà và cũng không có tiền để trả tiếp tiền mua nhà mới, nên chủ nhà đề nghị hủy việc đặt cọc mua bán nhà với ông.

Ông T. phải giải thích, đưa chủ nhà đến chi cục thuế, nhờ cán bộ thuế giải thích mới được chấp nhận lý do chậm trả tiền mua nhà. Ông T. cho biết cùng lô chung cư Man Thiện của ông cũng có những người khác bị "treo" thủ tục sang tên khi bán căn hộ chung cư vì cùng lý do.

Cục Thuế TP.HCM xác nhận các chi cục thuế trên địa bàn TP đã ngưng việc tính lệ phí trước bạ cho các dạng nhà chung cư, nhà làm việc, cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại, nhà xưởng… từ ngày 10-9 đến nay.

Sở Xây dựng nói không phải "bỏ sót"

Chi cục Thuế quận 9 giải thích: trước đây, các cơ quan thuế tính lệ phí trước bạ cho các loại công trình trên theo quyết định 66 năm 2012 của UBND TP về ban hành giá nhà ở, vật kiến trúc, công trình xây dựng. Tháng 8-2019, UBND TP ban hành quyết định 22 quy định bảng giá nhà ở, vật kiến trúc, công trình xây dựng mới, có hiệu lực từ ngày 10-9-2019 và bãi bỏ quyết định 66.

Tuy nhiên, quyết định 22 không quy định giá xây dựng nhà chung cư, nhà làm việc, cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại, nhà xưởng… nên chi cục thuế không có cơ sở để áp dụng giá tính thuế.

Từ ngày 10-9 đến nay, Chi cục Thuế quận 9 vẫn tiếp nhận hồ sơ tính lệ phí trước bạ các loại công trình trên - chủ yếu là hồ sơ tính lệ phí trước bạ cho nhà chung cư. Khi nào Sở Xây dựng có văn bản hướng dẫn thì chi cục sẽ tính lệ phí trước bạ và ban hành thông báo cho người dân.

Để giải thích thêm cho người dân, chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai (nơi tiếp nhận hồ sơ liên thông) sẽ liên lạc với từng người dân để mời nhận thông báo thuế. Mỗi ngày, Chi cục Thuế quận 9 nhận khoảng 10 hồ sơ tính lệ phí trước bạ cho nhà chung cư.

Một cán bộ Cục Thuế TP.HCM cũng xác nhận thông tin này và cho biết Cục Thuế TP đã có văn bản đề nghị Sở Xây dựng để xin ý kiến hướng dẫn cụ thể nhằm tính lệ phí trước bạ các loại công trình trên.

Phía Sở Xây dựng cho biết không phải sở "quên" nội dung giá xây dựng nhà ở chung cư, nhà làm việc, cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại, nhà xưởng… trong dự thảo quyết định 22 trình UBND TP.

Theo quyết định 22 thì giá trị xây dựng nhà ở, công trình xây dựng, vật kiến trúc nào không có trong quy định kèm theo quyết định này thì vận dụng theo suất vốn đầu tư xây dựng công trình và giá xây dựng tổng hợp bộ phận kết cấu công trình được Bộ Xây dựng công bố hằng năm.

"Do đã có quyết định của Bộ Xây dựng về suất vốn đầu tư xây dựng công trình, nên Sở Xây dựng không lặp lại nội dung này trong dự thảo quyết định ban hành bảng giá. Việc sở hướng dẫn vận dụng cách tính giá xây dựng các loại nhà ở, công trình là theo phân công của quyết định và UBND TP phân công" - Sở Xây dựng giải thích.

Từ việc hướng dẫn của Sở Xây dựng, Cục Thuế TP.HCM cho biết đang xử lý về kỹ thuật. Dự kiến hôm nay (11-10), các chi cục thuế có thể tính lệ phí trước bạ cho nhà chung cư, nhà chung cư hình thành trong tương lai. Từ đó có thể giải tỏa ách tắc trong mua bán, sang tên gây bức xúc cho người dân từ ngày 10-9 đến nay.

Theo Dương Ngọc Hà (TTO)